Gella Vandecaveye, voormalig judoka en de enige Belgische die op twee Olympische Spelen een medaille wist te winnen, spreekt klare taal over vrouwen en sport.
Voel je dat je dezelfde kansen hebt gehad als mannen?
Mijn ouders hebben mij ontzettend veel kansen gegeven om te sporten en te spelen. Zelf heb ik niet veel hinder ondervonden als meisje en vrouw om door te groeien tot topatlete, hoogstens waren er minder vrouwelijke sparringpartners, maar trainen met en tegen jongens maakte me sterker. Ik kwam op voor mezelf als meisje tussen de jongens. Trouwens, de jongens wilden me in hun ploeg.
Zijn vrouwen mentaal even sterk als vrouwen?
Vrouwen zijn uiteraard mentaal veel sterker dan mannen, ze kunnen meer afzien, ze baren de kinderen, ze zijn de draaischijf en hoeksteen van het gezin, en dikwijls ook het klankbord. En de mannen die samen trainen met vrouwen zullen dat beamen.
Krijgen vrouwelijke topsporters dezelfde erkenning en respect als mannen?
Persoonlijk vind ik dat erg afhankelijk van de sporttak. In het voetbal bijvoorbeeld niet, want het mannenvoetbal is spectaculairder en commerciëler dan het damesvoetbal en dat vertaalt zich op vlak van financiële ongelijkheid. In het tennis vind ik dat er wel zo goed als een evenwicht is. In mijn tijd heb ik mij niet minder respectvol behandeld gevoeld.
Is het positief voor een vrouwelijke atleet om vrouwen in de omkadering te hebben?
Het is positief om zowel mannen als vrouwen in de omkadering te hebben, als begeleider, coach en als trainer. Elk heeft zijn benadering, en sommige atletes verkiezen een vrouw als trainer of begeleider tegen wie ze misschien gemakkelijker over delicate onderwerpen kunnen praten. Een jonge atlete zal misschien gemakkelijker haar hart luchten tegen een vrouwelijke coach. Hangt van de atleet in kwestie af.
Denk je dat de huidige coachopleiding geschikt is voor topsporters?
In de jaren 90 kregen wij tijdens onze actieve carrière wel faciliteiten van de Vlaamse Judofederatie om het trainer A-diploma te halen, waar we dan ook allemaal in geslaagd zijn. Ik heb geen zicht hoe het verloopt in de andere sportfederaties, maar ik denk en hoop vooral dat de sportfederaties hun toppers mogelijkheden bieden om de coachopleiding succesvol af te ronden.
Op welke manier heeft jouw sportcarrière jou gesterkt als vrouw, als persoon?
Leren relativeren en nooit panikeren. Alles in het juiste perspectief zetten en leren omgaan met stress en verwachtingen, dat heeft me gevormd. Mijn sportcarrière heeft me assertief en veerkrachtig gemaakt, me leren opkomen voor mezelf. Het judo heeft mij een identiteit gegeven.
Heb jij steun gekregen in je loopbaan na je carrière?
Ik heb geen steun gekregen, ook niet gezocht. Toen ik in 2004 mijn judopak aan de haak hing, stond de begeleiding na de sportcarrière nog in zijn kinderschoenen. Vermoedelijk stond ik daar ook niet voor open, want ik wou van niemand afhankelijk zijn en mijn eigen boontjes doppen.
Wat is je mooiste herinnering uit je carrière?
Mijn 2de wereldtitel in 2001 in München, 8 jaar na mijn eerste gouden WK-medaille (Hamilton – 1993), na opeenvolgend 2x zilver (Parijs 1997 en Birmingham 1999) en 1x brons (Shiba 1995). Ik win de finale met een spetterende ippon in aanwezigheid van mijn supportersclub, onwaarschijnlijke euforie!